نجات آقای بنکس – توماس نیومن

فیلم دوست داشتنی دیزنی به نام ماری پاپین پنجاهمین سالگرد خود را در سال 2014 جشن گرفت. سخت است که باور کنیم این همه مدت از زمانیکه دنیا برای اولین بار با کلمه ی supercalifragilisticexpialidocious آشنا شد یا اولین باری که بدترین لهجه ی لندنی را در تاریخ سینمایی دیک ون دایک شنید گذشته است، اما این واقعیت دارد و شهرت و محبوبیت این فیلم امروزه به اندازه ی سال 1964 باقیمانده است. فیلم جدید با عنوان نجات آقای بنکس (Saving Mr. Banks) توسط جان لی هنکوک کارگردانی شده و دو داستان موازی را بیان میکند. اول آن نشان میدهد که چگونه فیلم ماری پاپین ساخته شده است، با پی.ال.تراورز دختر انگلیسی بداخلاق و ترشیده (اما تامپسون) که از خانه اش در لندن به لس آنجلس سفر میکند، جاییکه توسط والت دیزنی (تام هنکس) مورد توجه قرار میگیرد تا از حق تالیف کتاب او حمایت کند. دوم و احتمالا مهمتر از همه آن فلاش بک میزند به دوران کودکی تراورز در مناطق روستایی استرالیا و رابطه ی او را با پدر دوست داشتنی ام دائم الخمر و بی مسئولیت (کالین فارل) نشان میدهد که به الهام گرفتن او برای کارش و خلق پرستار معروف چتر به دست کمک می کند.

موسیقی ماری پاپین به اندازه ی خود فیلم، معروف و دارای اهمیت است، همینطور توماس نیومنِ آهنگساز نقش مهمی در بوجود آمدن فیلم داشته است. با آهنگ افسانه ای ریجارد ام. شرمن و رابرت بی درگذشته. شرمن نقش زیادی در پس زمینه داشت و در چندین صحنه ی فیلم نقش برجسته ای داشت، نیومن تصمیم مهمی گرفت و عمدا از نقل هر ملودی در موسیقی اش اجتناب کرد به جای آن بر روی جنبه های عاطفی داستان زندگی تراورز تمرکز نمود و گذاشت موسیقی افسانه ای شرمن حرف خود را بزند. در نهایت، ثابت شد که این تصمیم درستی بود: اگرچه هر دو مجموعه ی موسیقی در دنیاهای متفاوتی قرار دارند اما به خوبی یکدیگر را تکمیل میکنند.

موسیقی با اجرای زیبای آهنگ "Chim Chim Cher-ee" شرمن شروع میشود که توسط رندی کربر به صورت تکنوازی پیانو اجرا شده است و توسط مونولگ های شاعرانه ی کالین فارل صداگذاری شده است، که به خوبی صدای فیلم را تنظیم میکند. قسمتهای بزرگی از موسیقی نیومن به صدای کلاسیک گوش میسپارد که بسیاری از مردم در سال 1990 عاشق آن شدند، که البته پیشرفت خوبی است. موسیقی متنِ اصلی شاد و گرم است ملودیهای زیبای پیانویی دارد که ما را به یاد موسیقی های متنی مثل "دیدار با جو بلک، اسکار و لوسیندا یا بخشهایی زیباتر مثل فرشتگان در آمریکا و مرد سیندرلایی" می اندازد. ویژگیهای برجسته ی آن در تمام موسیقی مشخص است، ابتدا در اواخر "تراورز گوف" ظاهر میشود و بخش بزرگی از ردیف های بعدی را شکل میدهد، اجراهای قابل توجهی را در " عمو آلبرت" زیبا، "روح سلتیک" احساسی، "آب و هوای غربی" دوست داشتنی نشان میدهد و در نهایت قطعه ی پایانی "نجات آقای بنکس" که موسیقی را با نتی شاعرانه پایان میدهد.

 آرمان گرایی و رمانس کودکی تراورز در استرالیا و رابطه ی عشق و نفرت او با پدر مهربان اما الکلی او به طور کلی در موسیقی متن او هم دیده میشود، مثل درخششی فانتزی در زندگی شخصی دیگر. البته نیومن، نیومن نخواهد بود اگر از تارهای خود در پالتهای معمول و ساز زهی استفاده نکند – گیتارها، ماریمبا و مشابه آنها- همراه با ساز زنگی، بلز و یک فلوت که صدایی رویایی دارد و من را به یاد کارهای آمریکایی او در موسیقی متن Horse Whisperer می اندازد. ردیف هایی مثل خلاصه ی "تراورز گوف، "walking Bus” پرشور و ویژه، " بخششِ" لطیف و " عشق من جینتِی " به یاد ماندنی، بطوری فوق العاده، این سبکها را با هم ترکیب کرده است.

ردیف هایی مانند "laying eggs”  و  "ویسکی" در برخی احساساتِ تیره تر نمایان میشوند، زنده بودن ریتم ها را با چیزی غمگین تر با تعبیر و انتخاب آلات موسیقی ترکیب میکند. این در " برای مادرم" ظاهر میشود، یک ردیف قابل توجه که با یک تکنوازی پیانوی آرامش بخش در موسیقی متن اصلی شروع میشود اما به تدریج تبدیل به چیزی دراماتیک تر و عمیق تر میشود، هر چه ردیف پیشرفت میکند از ویلون، چنگ، آلات موسیقی خشن تر و عناصر ناراحت کننده ی بیشتری استفاده میکند تا بر سکانس های غم انگیز فیلم تاکید کند.

 در انتهای دیگرِ آن، کمدی پی. ال. تراورز قرار دارد، لحظاتی که او زندگی آمریکایی را تجربه میکند و برای اولین بار با مهمان نوازی آشنا میشود، موسیقی نیروبخش و زیبای  آمریکایی با تمام آلات موسیقی تند وتیز خود و حس آزادی و جنبش وجود دارد. "Jollification” به طور کامل شک و بدبینیِ تراورز را نسبت به تمام کارهایی که دیزنی انجام میدهد تا او را تحت تاثیر قرار دهد نشان میدهد، والت دیزنی خودش موسیقی شادی بخشی را به نام " آقای دیزنی" دارد و ورژن پیشرفته تری را در "پادشاهی جادو" دارد، در " خانم پی. ال. تراورز" پیانوهای جاز، ترومبون های خاموش وجود دارد و در "مرد گستاخ" ضرب ناخن بر روی تار وجود دارد که آرام آرام پوسته ی سرسخت این انگلیسی بی پروا را می شکافد و آن را جلا میبخشد که به خوبی توسط اما تامپسون این نقش ایفا شده است.

چند ردیف موزیک مرجع سی دی موسیقی متن را پر کرده اند، از جمله آهنگ جاز فوق العاده ی " one mint Julp” اثر ری چارلز برای صحنه ای که خانم تراورز برای اولین بار وارد آمریکا میشود همچنین چند تراک موسیقی از فیلم های جیسون شوارتزمن و بی جی نواک اثر  ریچارد .ام. شرمن و رابرت بی. شرمن، آهنگ آنها را برای زمانیکه تراورز در دفتر والت دیزنی مات و مبهوت مانده است، پخش میکند.

 نسخه ی ویژه ی آهنگهای مجموعه "نجات آقای بنکس" دو سی دی است که شامل چندین ترک باارزش در سی دی دوم میباشد، خصوصا برای آنها که عاشق موسیقی فیلم اصلی ماری پاپین هستند. تراکهای قابل توجه ی اهدایی شامل دموهایی از چهار آهنگ کلاسیک فیلم اصلی سال 1964 میشود که توسط خود ریچار شرمن با همراهی برادرش رابرت خوانده شده و با پیانو نواخته شده است. با دانستن اینکه نسخه ی نهایی چه صدایی دارد، شنیدن نسخه های تاریخی و در حال ساختِ ماندگارترین  آهنگ های سینما بسیار جالب است. این آهنگ ها مخصوص کسانی است که ممکن است با دیدن نسخه های جدید آن را فراموش کرده باشند، آثار با شکوه اجرا شده توسط ایروین کوستال و صداهای افسانه ای جولی اندریوز، دیک ون دایک و دیوید توملینسون. چیزی ذاتا جادویی در صدای اندریوز در آهنگ " feed the birds" وجود دارد، این آهنگ مورد علاقه ی والت دیزنی بود.

 از بسیاری جهات این موسیقیِ کلاسیکِ توماس نیومن هست یا حداقل کلاسیک ترین چیزی که میتوانیم در سال 2013 بدست آوریم. نیومن به عنوان یک آهنگساز رشد نمود هم از نظر سبک و هم از نظر آهنگسازی، او ابتدا ما را با موسیقی هایی همانند " رستگاری شاوشنگ، زنان کوچک و بسیاری از فیلم های دهه ی نود " تحت تاثیر قرار داد، به دلیل موفقیت و شهرت فیلم زیبای آمریکایی معروف شد و این چیزی است که ما باید به عنوان یک واقعیت این روزها قبول کنیم. نجات آقای بنکس بیش از موسیقی های دیگرِ او به زیبایی، هارمونی و رمانس های کلاسیک اشاره دارد و موسیقی ای را ساخته است که دو جهان را به بهترین نحو در هم ادغام میکند. من نمیدانم والت دیزنی در مورد اثرِ غیر متعارفِ نیومن چه فکر میکرد اگر این را در سال 1960 میشنید، اما میدانم که ریچارد شرمن در سال 2013 آن را قبول کرده است و اگر این اسمش تقدیر و تایید نیست، پس چیست.

* ترجمه اختصاصی معنای موسیقی
نوشته جاناتان براکستون